زردها ! چرا زرد ؟!
به نام خداوند بخشنده مهربان
خبر زرد / تیتر زرد / رسانه زرد / محتوای زرد / ... زرد
• روزنامه زرد
روزنامه‌نگاری زرد برای اولین بار در اواخر قرن نوزده میلادی در اروپا و امریکا شکل گرفت، منظور از روزنامه زرد، روزنامه‌ای با کیفیت بسیار پایین محتوا و عموما موضوعات عامه‌پسند و سطح پایین است و بیشتر روی مواردی تأکید دارند که متکی بر احساسات مخاطبان است.
* چرا زرد؟
در زمان‌های گذشته داستان‌های محبوب کودک و نوجوانان روی اوراق بی‌کیفیت و تک‌برگی با کیفیت چاپ پایین اما در تیراژ بالا و قیمت پایین عرضه می‌شد که نام قهرمان داستان برای این که بهتر دیده شود با رنگ زرد و بزرگ در بالای صفحه می‌درخشید. چنین نشریاتی ارزش محتوایی و خبری نداشتند و بیشتر محتوای آنها سرگرمی و تفننی بود و سرشار از اخبار عامه‌پسند بودند. به همین دلیل چنین روزنامه‌هایی بعدها “روزنامه زرد” نام گرفتند.
• ویژگی روزنامه زرد:
- استفاده از تکنیک‌های برجسته‌سازی برای با اهمیت جلوه دادن محتوای خود
- تیترهای جنجالی و چند ستونی
- صفحه نخست پر از عکس با موضوعات مختلف خبری
- پرداختن به اخبار جنجالی
- جلب نظر مخاطب به هر بهایی
- موج‌سواری روی اتفاقات و حوادث روز
• خبرنگاری زرد
خبرنگاری زرد به خبرنگاران و خبری گفته می‌شود که به دنبال اخبار حاشیه‌ای و پرالتهاب است. خبرنگاران زرد با توجه به تخصص خود در یک موضوع فعالیت می‌کنند به عنوان مثال خبرنگارانی که به دنبال اخبار حاشیه هنرمندان هستند "پاپاراتزی" نام دارند.
حاشیه و به‌روز بودن اخبار چیزی است که در خبرنگاری زرد میان رسانه‌ها رقابت ایجاد کرده است. ممکن است دو رسانه متفاوت به سراغ یک سوژه زرد یکسان بروند اما رسانه‌ای موفق است که سوژه را به پرحاشیه‌ترین و ملتهب‌ترین شکل ممکن منعکس کند.
• اخبار زرد به چه چیزی می‌پردازد؟
محتواهای خبری که در دسته‌بندی‌های اخبار فرهنگی، ورزشی، حوادث و … جای نمی‌گیرند، اخبار زرد است. این اخبار معمولا، غیر معتبر و حاشیه‌ساز هستند. این اخبار، موضوعات خود را به نحوی برجسته و بزرگ‌نمایی شده در اختیار مخاطبان قرار می‌دهند. مانند اخبار خصوصی در مورد زندگی سلبریتی‌ها، خوانندگان، ورزشکاران و دیگر افراد مشهور جامعه.
خبرهایی از قبیل حضور یک فرد مشهور در یک پارتی شبانه، بیان رسوایی‌های اخلاقی این افراد و … حتی این دسته از اخبار به مباحث سیاسی و جناح‌بندی‌ها ورود می‌کنند و به جنجال‌سازی و حاشیه آفرینی پیرامون این مباحث دست می‌زنند.
سلبریتی مشهور در ویلای شخصی‌اش، راز قتل خانوادگی، خواننده معروف متهم به رسوایی اخلاقی شد، فوتبالیست‌ها چه ماشینی سوار می‌شوند و … بارها این تیترها و خبرهای مرتبط را در شبکه‌های اجتماعی و برخی از خبرگزاری‌ها یا مطبوعات خوانده‌ایم؛ این سبک محتواها، محتوا یا خبر زرد گفته می‌شود و به رسانه‌ای که این سبک از محتواها را منتشر می‌کند رسانه زرد می‌گویند.
• تولید محتوای زرد چگونه است؟
برای تولید محتوای زرد به دو اصل اساسی نیاز است:
الف) حاشیه ب) بزرگ‌نمایی.
محتوای زرد در تمام موضوعات بر اساس این دو اصل شکل می‌گیرد؛ اما برای تولید محتوای زرد علاوه بر حاشیه و بزرگ‌نمایی از تیترهای خاص، استفاده از عکس‌های زیاد و توجه برانگیز و انتشار اخبار جنجالی و احساسات برانگیز، حوادث خشونت‌بار و تکان‌دهنده جنایی و سیاسی، تخریب و ترور شخصیت افراد، ورود به حریم ممنوعه مردم، داستان‌پردازی‌های کشش‌دار، شگفت‌انگیز و دراماتیک و تکیه‌بر احساسات زودگذر و تب‌دار جامعه بهره گرفته می‌شود.
رسانه‌های زرد، در جریان حوادث احساسات برانگیز، با تمام توان بر کوره احساسات مردم می‌دمند تا تعقل و حقایق در میان شعله‌های سرکش احساسات بسوزند.
تولید محتوای زرد معمولا بر اساس نیازهای هر جامعه و کشوری متفاوت است و با ایجاد موج در جامعه، بر اساس حوادث و چهره‌های مشهور جامعه جنجال ایجاد می‌کند.
رسانه‌های زرد چگونه کار می‌کنند؟
روش کار رسانه‌های زرد پیچیده نیست اما حساب شده است؛ بیشتر تمرکز بر روی حاشیه‌نگاری و احساسات مخاطبان است.
به‌طورکلی رسانه‌های زرد از تاکتیک‌هایی نظیر:
* جنجال‌آفرینی خبری؛
* شایعه؛
* استفاده از عواطف مخاطبان؛
* استفاده از عقاید و گرایش‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بهره می‌برند.
▪︎هیچ وقت از رسانه‌های زرد انتظار نداشته باشید که منصفانه و واقع‌گرایانه خبررسانی کنند؛ هدف اصلی آنها فروش و جذب بیشتر مخاطبان است.
• زرد نویسی به چه معناست؟
زرد نویسان ماهر به خوبی می‌دانند که چگونه باید با انتشار یک تحلیل، مقاله یا گزارش، در زمان‌ها و مکان‌های مناسب احساسات مردم را بیشتر برانگیزانند. اهمیت موضوع و ابهام در قضیه، در زرد نویسی از ارزش بالایی برخوردار است. همان چیزی که در شایعه نویسی نیز نقش بارزی بازی می‌کند. پیام رسانه‌ای زرد، اکثرأ از طرف مخاطبان توده‌ای مورد استقبال قرار می‌گیرد.
تولیدکنندگان محتوای زرد برای افزایش اقبال عمومی، افزایش فالوور در شبکه‌های اجتماعی و فروش بیشتر اقدام به جنجال‌سازی خبری، تکیه‌بر احساسات زودگذر و تب‌دار و داستان‌پردازی‌های دراماتیک می‌کنند اقدامی که به زرد نویسی شهرت دارد.
در رسانه‌های زرد سوژه‌ها غالباً دارای دو عنصر شگفتی و کشش است.
زرد نویسی بر انتشار اخبار حاشیه‌ای تمرکز دارد و با سوژه‌های ممنوع یک جامعه در ارتباط نزدیک است و در رسانه‌ها شامل سه بخش مهم تیتر زرد، سوژه زرد و پیام زرد است.
رسانه‌های زرد، طیف‌های مختلفی دارد. امروز ما با سایر رسانه‌های زرد Yellow Cyber Journals نیز مواجهیم. سایت‌ها و وبلاگ‌ها، اکثرا به زرد نویسی روی می‌آورند. افشای اطلاعات خصوصی افراد، (آن بخش از زندگی خصوصی که قابلیت رسانه‌ای شدن را ندارد) تخریب چهره‌های مشخص سیاسی به منظور دستیابی به اهداف خاص سیاسی، خصوصا در زمان انتخابات، حالات بحرانی و وقوع حوادثی که تب جامعه را بالا می‌برد و ... .
بدون تردید رسانه‌های زرد بیشتر آسیب‌رسان هستند تا آگاهی بخش و بیدار کننده.
ترویج فرهنگ هتک حرمت، لمپنیسم زبانی، دور نگهداشتن مردم از اطلاعات معتدل و عقلانی و آموزش‌های نامناسب دیگر از جمله آسیب‌هایی به حساب می‌روند که توسط این نوع رسانه‌ها متوجه مخاطبان می‌گردد.
نشریات زرد، همواره با انتشار مطالب غیر جدی و سرگرم کننده و یا مطالب تند، افراط‌گرایانه و احساسات برانگیز ذهن جامعه را به سوی بیراهه و عدم عوام‌زدگی می‌کشاند.
پیچیدن زیاد به مسائل مربوط به فساد اخلاقی، شاخ برگ دادن به پرونده‌ها و موضوعات جنایی و توضیح دقیق روش‌های جانیان، تن‌فروشان و … از خصومات رسانه‌های زرد محسوب می‌شود؛ نه‌تنها مفید نیست؛ بلکه جنبه بدآموزی نیز دارد و از نظر اخلاق حرفه‌ای ژورنالیستی نادرست تلقی می‌شود. پرداخت زیاد به مسائلی از این دست، به هر انگیزه‌ای که باشد، شامل نوعی از تاکتیک‌های رسانه زرد می‌شوند و اذهان جامعه را مغشوش می‌کند.
• انواع محتوای زرد
- محتوای بصری
در شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌های تصویری و خبرگزاری‌ها تمرکز بر محتوای تصویری و ویدئویی است.
- محتوای متنی
در رسانه‌های چاپی مانند مطبوعات از محتواهای زرد متنی بیشتر استفاده می‌شود و تمرکز بر تیتر خبر و لید آن است و کم‌ترین تمرکز بر تصویر است.
• تیتر زرد در محتوا چگونه است؟
مهم‌ترین بخش محتوای زرد تیتر آن است. مخاطب با تیتر تصمیم می‌گیرد که ادامه محتوا را پیگیری کند یا خیر.
مهم‌ترین ویژگی زرد نویسی و بهترین راه برای بازشناسی یک مطلب زرد توجه به تیتر است؛ تیتری مهیج، احساساتی، اغراق‌آمیز و کنایه‌آمیز است.
تیتر زرد معمولا ابهام‌آمیز انتخاب می‌شود و کم‌تر تمایل به لو دادن و فاش کردن اصل خبر دارد.
• سایت‌های زرد
این سایت‌ها هیچ هدفی در خود ندارند و در هیچ حوزه مشخصی کار نمی‌کنند. نیمه‌ای از این سایت‌ها مملو از تبلیغات زرد و عجیب و غریب بوده و نیمه دیگر آن نیز با مقالات و موضوعات عجیب پر شده است.
این سایت‌ها با به کار بردن عکس‌های جنجالی و عجیب، بازدیدهای زیادی دریافت می‌کنند و از محبوبیت بالایی برخوردار هستند؛ با بالا رفتن تعداد بازدید از سایت رتبه آنها در گوگل نیز بیشتر می‌شود، سپس آنها به سراغ درج تبلیغات در وب‌سایت خود می‌روند و با توجه به میزان بازدید خود، تعرفه‌های گوناگونی را برای تبلیغات خود در نظر گرفته و درآمد قابل توجهی کسب می‌کنند.
با احترام - پورصالحی
